اين دوره كه از اواخر قرن دوازدهم آغاز شد، با قيام بر ضدّ اخبارى­گرى توسط مرحوم «وحيد بهبهانى» و شاگردان مكتب وى همانند «سيّد مهدى بحر العلوم»، «شيخ جعفر كاشف الغطاء»، «ميرزا ابوالقاسم قمى»، «سيد محسن أعرجى كاظمى»، «مولا احمد نراقى»، «شيخ محمد حسن نجفى(صاحب جواهر)» و «شيخ انصارى»، علم اصول فقه به تدريج به اوج كمال خود رسيد.

اوج شکوفایی اصول فقه شیعه در این دوران اتفاق افتاد. در این میان مدرسۀ فقهی نجف به واسطه اصولی نوآوری همچون شیخ انصاری به جایگاهی یگانه رسید. 

عمق و پیشرفت اصول، تفکیک مباحث و تنقیح اصول عملیّه از جمله ویژگی های این دوره است.